Er is geen blauwdruk voor vrijescholen. Vanuit de antroposofische impuls heeft het vrijschoolonderwijs zich ontwikkeld tot wat het vandaag de dag is. Een nieuwe generatie mensen binnen een veranderende maatschappelijke omgeving zal het vrijeschoolonderwijs verder ontwikkelen. De uitkomst daarvan kennen we niet. Wel kunnen we de historie, de grondslagen en de pedagogische uitgangspunten van het vrijeschoolonderwijs schetsen. Zij vormen de fundamenten waarop de nieuwe generatie het vrijeschoolonderwijs van de toekomst vormgeeft.

In 2013 beschreef de landelijke Vereniging van vrijescholen in de publicatie Wat maakt de vrijeschool uniek? tien van deze kenmerken.

In het nieuwe Werkdocument vrijeschoolonderwijs in Nederland wordt toegelicht waar de vrijeschool aan werkt en waar de vrijeschool voor staat:

Voor antroposofisch geïnspireerd onderwijs dat kinderen leert zelf betekenis en richting aan het leven te geven. Zodat kinderen uitgroeien tot sterke persoonlijkheden, die hun plek kunnen vinden in de toekomstige maatschappij en die maatschappij vormgeven.